Zowel in spirituele als ook in psychologische context wordt veel gesproken over aannemen en accepteren. Velen hebben het ook over radicale aanvaarding. Men moet zichzelf, het leven, zijn gevoelens enz. radicaal aanvaarden. Maar dat zijn alleen maar kreten. Wat wordt er werkelijk mee bedoeld? Gaat het om tolerantie, moeten verdragen, om een gevoelsmatig zich afschermen, om een weloverwogen distantie, een opsluiten in een ivoren toren? Zeker niet! Dit zouden alleen maar vormen zijn van een spirituele bypass.
Wanneer heeft accepteren een bevrijdende dimensie? Wanneer heeft het een dieper gaande betekenis?
Door mijn beleving op het spirituele pad ben ik tot de volgende conclusie gekomen: Om iets werkelijk te kunnen accepteren, is het element van de innerlijke stilte noodzakelijk.
Acceptatie die niet door de fijne trilling van de stilte gedragen wordt, die niet doordrongen is van volledige overgave, is ofwel een mentaal zich distantiëren en afsnijden van emoties, ofwel een inspannend en zich onderwerpend verdragen en dulden. Beide voeren tot nog grotere verwarring en versterken de illusiewereld van het ego nog meer.
Acceptatie in zijn bevrijdende dimensie daarentegen is een onbeperkt aannemen van de totale innerlijke en uiterlijke bewogenheden in en door de kracht van de stilte. Maar dit is verbonden met een capitulatie ten aanzien van al onze ikcentrale motivatie en streven. Hoe moet deze stilte ontstaan, als ik ononderbroken mijn hart vul met persoonlijke wensen en voorstellingen – dus met mentaal en emotioneel lawaai? Ik zie al mijn beperktheid en ontoereikendheid in, en heb het diepe innerlijke verlangen naar bevrijding van de last van mijn geïsoleerde, begrensde ik. In mij stijgt het verlangen op naar de innerlijke, onaantastbare vrede, naar de vrede die alle verstand te boven gaat. Ik ervaar steeds opnieuw dat voor de acceptatie die hier wordt bedoeld, deze bewustzijnstoestand voorwaarde is om ook maar iets van een voedingsbodem te vinden.
Acceptatie is in deze zin een reiniging van de weerstanden van het ik tegen de stilte, het is het opgeven van de weerstanden tegen het ware, oereigen en onsterfelijke zelf. Het gaat om het prijsgeven van al dat wat ertussen staat en de ontvouwing van het werkelijke leven verhindert. Deze weerstanden, deze smarten moeten wij – staande op het fijngeweven tapijt van de stilte – met iedere vezel van ons wezen toelaten, opsporen en erin doordringen, zo lang, tot de golven van smart door ons heengetrokken zijn en het tapijt van de stilte ons helemaal omhult. Dan zijn wij afgestemd op een diepere ordening van het zijn – ja, wij zijn dan één met het werkelijke zijn. Dit is de heilige strijd der mysteriën. Dit is het toekeren van de andere wang, na een slag in het gezicht. Dit is het water, dat het wint van de harde rots. Dit is de onbedwingbare kracht waarvoor iedere macht van deze wereld vroeg of laat moet en zal capituleren.
Naar mijn ervaring gaat aan het accepteren van een situatie het inzicht vooraf, de enig mogelijke zienswijze, dat iedere weerstand tegen dat wat is, nutteloos is. Ik moet bewust beslissen om met mijn ik terzijde te treden en de stilte werkzaam te laten worden. De acceptatie begint met de stilte.
Aan het accepteren van een situatie die ons innerlijk in beroering brengt, gaat het innerlijke contact met de stilte vooraf, het vol overgave afstemmen op deze ene frequentie die uit een volledig andere levenswerkelijkheid als straling tot ons komt. Verbonden met deze kracht en met de alerte, diep ervaarbare aanwezigheid van het goddelijke in ons, kan acceptatie in verlossende zin plaatsvinden.
Acceptatie (Akzep-Tanz) wordt dan tot een dans (Tanz), tot een meebewegen met de ‘ritmen van de stilte’. Zij zijn het uitgangspunt voor al onze schreden en bewegingen. De melodie van de stilte is dat wat er altijd was, altijd is en altijd zal zijn – zelfs als onze dans in deze wereld al lang ten einde gedanst zal zijn.
Daarom roepen de meesters aller tijden ons toe: Word stil! In de stilte ligt jullie ware, onsterfelijke zijn verborgen. Daar vinden jullie de vrede waarnaar jullie hart al zo lang verlangt.
