Jego grób przypomina ponadczasowy program ludzkiego życia. Pentagramy, rozmieszczone wzdłuż otaczającego go białego ogrodzenia, symbolizują klucze do ścieżki nowego, duchowego człowieka: mądrość, prawdę, cnotę, miłość i sprawiedliwość.
Dziesiątki Bułgarów gromadzą się codziennie w centrum stolicy Bułgarii- Sofii, w bujnym różanym ogrodzie, gdzie leży pochowany nauczyciel mądrości i spadkobierca tradycji bogomiłów, Peter Deunov. Pogrążają się w zadumie, słuchają nastrojowej muzyki lub czytają jakiś tekst z jego ogromnej duchowej spuścizny.
Ten duchowy spadek zawiera ponad 7000 wykładów. Można je z grubsza podzielić na cztery główne kategorie. W wykładach, które odbywały się w niedzielne poranki o godzinie piątej, Deunov (1864-1944) znany również jako Beinsa Douno, opowiadał swoim studentom i słuchaczom o „nowym niebie”. W niedzielne popołudnia, ponownie o godzinie piątej, nauczał o „nowej ziemi”. W środy o piątej po południu koncentrował się na „żywych siłach natury i kosmosu” a w piątkowe popołudnia o piątej głównym tematem był „nowy człowiek”.
Miłość, mądrość i prawda
Miejcie w sobie Miłość dla doskonałej ścieżki prawdy i życia,
Używajcie Boga jako fundamentu, na którym budujecie wasz dom,
Sprawiedliwości jako miary,
Miłości jako klejnotu,
Otulcie to Mądrością,
a Prawdy użyjcie jako lampy
i wówczas objawię się wam.
W spełnianiu woli Boga kryje się moc ludzkiej duszy.
Powyższy cytat zawiera opis fundamentu, na którym Deunov opiera swoje „nowe nauki”. Składa się on z trzech podstawowych zasad. Pierwszą z nich jest miłość, która niesie ze sobą prawdziwe życie. Drugą jest mądrość, która rodzi światło i prawdziwą wiedzę. Trzecią zaś jest prawda, która przynosi niczym nieograniczoną, całkowitą wolność. Z tych trzech wartości jednak, to miłość pozostaje ciągle powracającym tematem myśli Deunova: Moje nauczanie dotyczy żywej natury, ludzi i intelektualnych osiągnięć tego świata, lecz przede wszystkim Boga, ponieważ jest to nauczanie miłości. Nie bez powodu duży napis wygrawerowany cyrylicą na fontannie w różanym ogrodzie głosi: „BÓG JEST MIŁOŚCIĄ”.
Rozkwit ludzkiej duszy
Deunov uważał, że ludzkość zmierza, pod względem duchowym, do punktu zwrotnego wszech czasów. Jak dotąd, ludzka dusza nie rozwinęła się dalej niż „pączek”. W nadchodzącej nowej erze ten pączek się rozwinie. Chwila ta jest najwspanialszym wydarzeniem ze wszystkich i nosi nazwę „rozkwitu ludzkiej duszy”. „Jesteście duszami, którymi zostaliście niegdyś obdarzeni w Duchu Boga i macie teraz szansę, by rozkwitnąć i wydać owoce. To da Bogu zadowolenie. Myśl ta legnie u podstaw waszego życia, tak abyście zaczęli rozumieć znaczenie życia i abyście zawsze znajdowali Jedyną Ścieżkę”.
Na tej ścieżce jednak istnieje również cierpienie i więzy, którym Deunov nie może zaprzeczyć. W końcu człowiek musi się liczyć ze swoim oddzieleniem, ze swoją dwoistą naturą: cielesną i duchową. Ten fizyczny element jest „opakowany” w „osobowość ja”. Odznacza się on dualnymi cechami, takimi jak: radość i smutek, miłość i nienawiść, zazdrość i oddanie. Etap osobowości jest najniższym stopniem w życiu człowieka.
Osobowość ta wzięła swój początek ze świadomości człowieka, która jest jej „matką”. Pierwiastek „ja” zaś jest „ojcem” osobowości. Gdy spojrzymy na to w ten sposób, świadomość- niższa jaźń i „ja”- wyższa jaźń, tworzą parę, z której wywodzi się osobowość. Ponad tą parą znajduje się boska monada, a ponad monadą, boska dusza, a ponad boską duszą znajduje się duch.
Klasa przygotowawcza
„Życie osobowości jest w istocie jedynie „zerówką” w wielkiej Szkole Życia”, mówi Deunov. „Osobowość człowieka reprezentuje życie ciała, a boskość w nim życie ducha. Jeśli na pierwszy plan wysunie się umysł człowieka, wówczas osobowość spada na drugie miejsce. Tam, gdzie żywy jest duch, tam umiera ciało. Tam, gdzie żywe jest ciało, umiera duch. Dlaczego? Dlatego, że odżywiają się oni różnymi siłami. Duch nie może właściwie kierować swoim życiem, jeśli karmi się go strawą osobowości – żyje on swym własnym życiem.
Dlaczego osobowość i duch nie mogą żyć w harmonii? To zasadnicze pytanie było często zadawane Deunovowi. „Dzieje się tak dlatego, że tych dwoje zamieniło się miejscami. Pewnego dnia jednak, gdy wszystko wróci na swoje miejsce, osobowość i duch będą znowu żyć w harmonii i jedności. W pewnym momencie osobowość uświadomi sobie, poprzez przebudzenie wewnątrz niej boskiego elementu, że nie żyje sama dla siebie i że powinna oddać przewodnictwo nieśmiertelnej duszy, która jest nośnikiem czystości, świętości, braterstwa, harmonii i pokoju”.
Gandhi
Peter Deunov jest często postrzegany jako spadkobierca duchowej tradycji o głębokich korzeniach, która rozpoczęła się od orfickich misteriów Traków żyjących w Europie Wschodniej i została następnie wspaniale rozwinięta przez bogomiłów. Deunov podróżował ze swoim przesłaniem miłości po całym świecie. Jednym z jego uczniów w Indiach był nawet sam Gandhi. W swoim kraju zgromadził wokół siebie dziesiątki tysięcy wyznawców, którzy zjednoczyli się w Białym Braterstwie. Władze obawiały się go, lecz również szanowały. Dowodem na to ostatnie jest wydarzenie, które miało miejsce podczas II wojny światowej, kiedy to Deunov udzielał władzom potajemnych konsultacji w kwestii ewentualnego ścigania Żydów przez jego kraj. Wielki, wrodzony autorytet Deunova okazał się tak silny, że jego przesłanie miłości dokonało przełomu: ani jeden Żyd nie doświadczył w Bułgarii prześladowań!
Po rewolucji 1989 r. Deunov zajął zaszczytne miejsce w zbiorowej pamięci Bułgarów. Wyrazem tego były wybory „największego Bułgara w historii”, w których nauczyciel mądrości Deunov zajął drugie miejsce po bułgarskim bojowniku o wolność i bohaterze narodowym Vasiliu Levskim (1837-1873).
Literatura:
Beinsa Duno – Peter Danov, Piękno Życia, zbiór wykładów, Sofia 2005
Peter Deunov, Wysoki Ideał, wykład dotyczący ogólnych założeń Okultyzmu wygłoszony przez Beinsę Douno,
11 września 1923 w Sofii, Sofia 2003
The Master Peter Deunov – Beinsa Douno, Uważne Serce, zbiór wykładów, Sofia 2003
Beinsa Douna (The Master Peter Dounov), Sól, wykłady niedzielne 1917 – 1919, Seria Moc i Życie, t. III, Sofia 2003