Na przykład w latach sześćdziesiątych istniało przekonanie, że marihuana jest środkiem przekazywanym przez bogów, aby uchronić ludzkość przed zesztywnieniem, przed krystalizacją umysłu. Przez wielu była postrzegana jako środek do uwolnienia się z ograniczających świadomość przyzwyczajeń życia społecznego. Tego, że umysł znów zostanie ograniczony, tym razem przez przyzwyczajenie do tego środka, nie wzięto pod uwagę.
W naszym stuleciu idea, że potrzebujemy pewnych składników, aby rozszerzyć umysł i ducha poprzez użycie różnych substancji, zaowocowała używaniem na przykład ayahuasca[i], napoju, który czerpie swoją moc z dwóch południowoamerykańskich roślin.
Ekspansja umysłu może wynikać z chęci wyobrażenia sobie i doświadczenia wymiarów całego elektromagnetycznego spektrum. Ludzie zazwyczaj widzą zaledwie jego niewielką część. Spektrum jako całość jest około dziesięciu trylionów razy większe od widma światła widzialnego.
Rzeczywistość, która obejmuje ducha, również istniałaby w powiększonym spektrum mentalnym. I tak świadomość Jedynego, który przenika wszystko i jest wszystkim, obejmowałaby również całkowite spektrum mentalne.
Istnieje jednak inny powód dążenia do ekspansji umysłu, mianowicie doświadczanie ucisku, zniewolenia społecznego i poczucia zamknięcia, doświadczanie absolutnych granic społecznych i ekonomicznych, ustalanych przez porządek wprowadzany przez rządzących. Potrzeba ekspansji powstaje zatem z powodu zagrożenia uduszeniem, wywołanego przez ciasne umysły klasy średniej i przyjęte normy przyjemności, wygody i zysku.
Nowa wiara jest postrzegana jako ta, która zaspokoi to pragnienie i tę potrzebę, a mianowicie wiara w dane, wiara w nowe informacje. Dzisiejszy człowiek wierzy, że prawie nieskończone morze danych wzbogaci i rozszerzy naszą świadomość do duchowych proporcji; że powstanie ocean świadomości opartej na informacji, który połączy nas z tym Jednym, tak że niedola i ciasne umysły odejdą w przeszłość. Ta panująca wiara w dane niesie nadzieję, że technologia i sztuczna inteligencja przeniosą nas algorytmicznie w świat ducha, który jest wystarczająco szeroki, by pozwolić nam oddychać kosmicznie w zupełnie nowej erze świadomości.
Jednocześnie ten nowy paradygmat rozszerzania umysłu poprzez dane twierdzi, że jest on w stanie zreorganizować obecny niszczycielski model biznesowy, który sieje spustoszenie na ziemi, w naturze i w ludziach, przejść od chaosu nadmiernej informacji do sprawnie działającego, nieszkodliwego, przyjaznego dla środowiska, żywego uniwersalnego remedium.
Historyk i filozof Yuval Noah Harari słusznie pyta w swojej książce Homo Deus[ii], czy naprawdę chcemy wierzyć w dane jako narzędzie służące ekspansji umysłu i prosi, żebyśmy założyli, że nasze organizmy są jedynie algorytmami, a procesy życiowe są tylko przetwarzaniem danych.
I zadaje nam ostateczne pytanie:
Co jest cenniejsze: inteligencja czy świadomość?
Duża część populacji zdecydowała się uczestniczyć w gigancie mediów społecznościowych, jakim jest Facebook, czego skutkiem jest ich trwałe związanie z danymi, które sami generują z próżności, ale które nie należą już do nich. Wygląda na to, że ostatecznie wybrali oni dobre samopoczucie, radość i korzyści płynące z wirtualnej rzeczywistości.
Zapominamy, że każdy czynnik powodujący ekspansję umysłu, niezależnie od tego, czy jest to substancja fizyczna, czy technologia cyfrowa, uzależnia nas od władzy poza nami.
Zapominamy, że istnieje mieszkający w nas mediator dokonujący ekspansji ducha, bez zależności cyfrowej i bez używania substancji zewnętrznych. Gnoza może uświadomić nam tego pośrednika. Ekspansja umysłu może wtedy oznaczać usunięcie ignorancji przez rozszerzoną wiedzę bezpośrednią. Ten wewnętrzny pośrednik daje nam przestrzeń duchową i otwartość, ponieważ tam, gdzie jest ten Duch, tam jest wolność.
[i] Ayahuasca jest psychodelikiem, najczęściej wywarem z dwóch roślin: Psychotriaviridis i Banisteriopsiscaapi. Psychotriaviridis zawiera jako aktywny składnik DMT. Banisteriopsis dba o to, aby DMT nie zostało zniszczone i pozostawało aktywne przez dłuższy czas.
[ii] Homo Deus. Krótka historia jutra, Yuval Noah Harari, 2016.
