Hoge ideeën, die zich manifesteren als idealen zijn archetypisch van oorsprong. Ze hebben te maken met onze spirituele oorsprong en zijn diep in ons geworteld. Daarom is het niet verbazingwekkend dat we er uitdrukking aan willen geven. Ze dringen zich zelfs bij ons op. Maar het blijkt dat ze in onze wereld niet blijvend te realiseren zijn, ja dat ze zelfs veelvuldig ontvlammen tot vernietigend vuur. Ze komen uit een andere wereld, de wereld van het goddelijk-geestelijk vuur. We kunnen ze zelfs “verdichten” tot voorstellingen van ideale levensvormen en uiteindelijk ook weer tot nieuwe ideologieën, die we dan vaak fanatiek willen opleggen. De ervaring laat zien dat daarbij enorme tegenstanden optreden.
Waarom eigenlijk? Wijst het ideaal, het hoge ideaal niet naar de waarheid? Behoort het niet tot onze eigen innerlijk substantie? We willen de waarheid voor onszelf ontsluiten. Moet zo’n inspanning dan eindigen in een ideologie, waarin we tenslotte idolen aanbidden?
Achter elk hoger scheppend idee trilt een bepaalde kracht mee, een energie, een oorspronkelijke “oer” “impuls. Maar deze kracht wordt geassocieerd met suggestieve krachten, die zich in onze wereld hebben ontwikkeld. De lichtgevende trillingen verduisteren, de vibratie wordt lager, het wordt als een instrument. Het oorspronkelijke licht verandert, de energieën worden door het verkeerde gebruik tot een verzengend vuur, dat zo vaak in onze wereld ontvlamt.
Op een hoger niveau kunnen vrijheid, harmonie en liefde niet van elkaar gescheiden worden. Liefde in de geestelijke wereld bestaat uit volkomen vrijheid, zonder voorwaarden en beperkingen. Liefhebben betekent vrij zijn. Vrijheid staat daarentegen weer gelijk aan liefde. In de volkomen harmonie tussen Schepper en schepsel bestaat onbeperkte liefde en vrijheid.
In de kosmische harmonie vullen alle aspecten of kwaliteiten elkaar aan, ze werken harmonieus samen. Elk aspect is een integraal onderdeel van het geheel. Veelheid en eenheid zijn geen tegenstellingen. De eenheid of het geheel vindt zijn uitdrukking in de veelheid.
In de oude Indische filosofie wordt het domein van de heelheid onder woorden gebracht door het woord Brahman. De wereld van Brahman is de eigenlijke werkelijkheid. Daarin toont zich het absolute, transcendente en immanente oer-wezen, zonder begin en einde.
De idealen van onze voorstellingswerelden en de idolen, die wij zelf creëren, verblinden ons. Het zijn menselijke interpretaties van een oorspronkelijk goddelijke idealiteit. De verbinding met het goddelijke, die we zo innig nastreven, kan ons verstrikt doen raken in de grootste illusies. Uiteindelijk komt het zo dat we onze voorstellingen en ideeën afscheiden van die andere ideeën. Wij leven niet vanuit de totale samenhang van alles, uit de integratie van alles. Daarom komen we met onze relaties altijd weer in een crisis terecht. Daarbij komt dat ons denken voor het grootste gedeelte gebaseerd is op het taalkundig denken, dat weer gebaseerd is op afgegrensde semantische begrippen. De neiging tot afbakening in ons denken wordt benadrukt in het Bijbelse woord
…. De letter doodt, maar de geest maakt levend
(2 Cor 3:6)
Hoe moeten we omgaan met de levengevende Geest, die in ons gevoelens en gedachtenstromen opwekt? Hoe zou onze wereld er uit zien zonder deze innerlijke impulsen van idealen?
Tot nu toe, is het onder andere juist door deze drang naar idealen, een vurige brandhaard geweest. De opgewekte gevoelens en gedachten krijgen macht over ons en verleiden ons ertoe, deze macht te gebruiken – met de beste bedoelingen. Zo gebeurde het ook met de grote denksystemen van het communisme en het socialisme. Tegenwoordig bieden de digitale en sociale media een platform voor het massale verspreiden van idealistische concepten.
Er bestaan werkzame idealen, die traditioneler zijn en van generatie op generatie doorgegeven worden. Andere idealen kan men “modern” noemen, omdat ze voortkomen uit de actuele wereldsituatie. Traditionele idealen zijn ons vaak zo vertrouwd, dat we ze niet meer opmerken, zoals de lucht die we voortdurend in- en uitademen.
Vooral in de huidige tijd van kosmische omwentelingen en een ingrijpende verandering in de systemen is er een zekere drang te willen vluchten in autoritaire ideologische patronen. Traditionele waarden- en normsystemen verliezen aan waarde . Er breidt zich een toenemende desoriëntatie en leegte uit, wat kan leiden tot mentale en fysieke existentiële desoriëntatie. Het oude systeem brokkelt af en vertoont diepe scheuren. Aan de andere kant is het nieuwe er nog niet; op zijn best verschijnt er vaag iets aan de horizon.
De huidige chaos biedt de mogelijkheid om een evolutionaire sprong voorwaarts te maken in de ontwikkeling van het bewustzijn. Zo’n sprong gaat niet vanzelf, maar vereist een bewuste keuze, te midden van enorme hindernissen. Talloze “krachten” willen niet dat de mensheid een bevrijdende bewustzijns sprong maakt. In de esoterische en gnostische literatuur wordt in dit verband gesproken over archonten en aeonen, atmosferische krachten waarin levensvormen uit het verleden zijn opgeslagen. Ze gebruiken onder meer andere ideologische structuren en kleden die om in een modern jasje om op suggestieve manier werkzaam te zijn. Daarom is het zo belangrijk zich af te vragen waar we die oude dogmatische voorbeelden, die geen echte bevrijdende waarde hebben, nog gebruiken.
Laten we nog een keer kijken naar het innerlijk verloop dat ons leidt naar illusies en bedrog.
We hunkeren naar vrijheid, omdat het in ons diepste wezen verankerd ligt. Het denken stelt ons in staat om ons zelf als onafhankelijke wezens waar te nemen. We nemen verantwoorde beslissingen en kunnen daardoor min of meer ons eigen leven zelf bepalen. We proberen de grenzen van ons bewustzijn en onze werkelijkheid naar binnen en naar buiten te verleggen.
Daarbij komen we veel obstakels tegen. We distantiëren ons daarvan en bestrijden ze, we willen ze overwinnen. Onze gevoelens zwellen aan en uiteindelijk staan we in vuur en vlam voor ons eigen ideaal, ons eigen idee. Ongemerkt verliezen we ons in een zelf gecreëerde vurige gevoelswereld.
We hebben een waas van misleidende gevoelens gecreëerd , soms gekleurd door geluk en vreugde, soms door frustraties en verdriet. Daarin kunnen zich overtrokken en dwangmatige gevoelens over moraliteit, beginselvastheid, discipline en zelfcontrole ontwikkelen, die we uiteindelijk niet waar kunnen maken. Het ideaal dat in het begin sporadisch werd nagestreefd, wordt dan steeds fanatieker en vol eigenbelang nagestreefd. Tegenslagen worden gezien als persoonlijk falen en gevolgd door schuldgevoelens. Mensen worden vereerd als idolen, waarop het succes wordt geprojecteerd.
Maar door onze eigen ideeën en idealen in de fysieke wereld te willen manifesteren, “testen” we ze in zekere zin ook. Deze reality check geeft ons direct feedback over “goed zijn” of “fout zijn”. Dit leerproces kan bereikt worden door de consequenties te aanvaarden van onze eigen scheppingen en dan kunnen we leren van onze fouten. Dit is in zekere zin ook een zegen, omdat het de mogelijkheid tot genezing biedt. Het heftige vuur wordt dan een louteringsvuur. Als we deze “realiteitstest” vermijden, dan zouden we voor altijd kunnen blijven hangen in deze over-idealisering met het daarbij behorende verlies aan realiteit.
Het denken is voor de tegenwoordige mens een belangrijk aandachtspunt van ons bewustzijn. Daarbij bestaat het gevaar, dat we ons inleven in denkwerelden, waarbij we ons niet meer bewust zijn waar deze denkbeelden vandaan komen. We bewegen mee met een steeds sneller ronddraaiende wervelwind van informatie.
Wat kunnen we doen? We kunnen stoppen. We kunnen de impulsen die uit ons diepste wezen opkomen in stilte en openheid waarnemen, zonder ze te interpreteren. Ze brengen licht met zich mee, licht dat van de ziel komt. Dit licht maakt het mogelijk om tot een nieuwe manier van innerlijk waarnemen te komen. En heel langzaam vormt zich dan een nieuwe manier van denken, waarin de impulsen worden weerspiegeld.
Er ontvouwt zich een intuïtief denken, dat vastgehouden wordt door het licht van de ziel. Er ontstaat een mentale helderheid, vrij van belemmerende emoties. Een intuïtief, rustig denken, dat tot een werktuig voor de weerspiegeling van de waarheid en het licht wordt. Het laat ons zien hoe we de werkelijkheid die we tot nu toe hadden er echt uitziet en hoeveel we gemanipuleerd worden. We krijgen steeds meer indrukken van de allesomvattende totaliteit en beginnen het te begrijpen.
Soms laat de intuïtie zich zien als een flits van inzicht. Een onverwachts begrijpen stroomt dan door het bewustzijn.
Op het pad van bedrog naar waarheid ligt de ontknoping van de huidige vorm. Dit omvat alle voorstellingen, interpretaties, projecties, emotionele patronen, idealen, normen en oordelen, die we in de loop van de tijd gecreëerd hebben. Het beslissende daarbij is, dat we bereid zijn de ontknoping los te laten en de “lege ruimte” in ons te laten ontstaan, waarin het licht van de ziel zich in zijn ware vorm kan laten zien.
We komen tevoorschijn uit het vuur van de strijd, waarin we door onze eigen creaties en onze zelf gemaakte idealen en verwachtingen terecht gekomen zijn. De materie van de concrete dingen toont zich op een nieuwe manier. Alles wat in de natuur leeft is een weerspiegeling van het hogere. De relatie tussen de ons bekende levensvormen en de schijnbaar vormloze goddelijk-geestelijke wereld begint zich te openbaren. Het hogere licht van de intuïtie opent het oog van de ziel voor het ware wezen van de idealiteit. Om de onverdeelde waarheid te herkennen, moeten we ons verheffen tot die waarheid. Geleid door het licht van de ziel ontsluiten we, voor zover mogelijk, de innerlijke werelden van de waarheid. Er ontstaat een verbinding tussen ons en de spirituele wereld, die ons bewustzijn diepgaand verandert.
We identificeren ons niet meer met de wereld van de afgescheidenheid, noch met de vorm waarin we leven en die we vooralsnog tijdelijk nodig hebben. Het zielenlicht brengt ons geleidelijk naar een groeiende verbinding en éénwording met de in ons liggende spirituele bron. We kunnen dan alle verschillen in vorm die we als uitdrukkingsmogelijkheden kennen, waarnemen in een alles omvattend energie veld. De geestelijke helderheid gaat een verbinding aan met de kracht van de liefde, zoals we dat tot nu toe niet kenden. Het is de wijsheid van verlichte liefde, als een vereniging tussen verstand en toewijding. De eenheid van al het levende maakt zich kenbaar in het hart en haar intelligente toepassing heeft als uitwerking een nieuw actief leven.
