Stwórca umieścił w nasieniu przyszły rozwój: w nasieniu drzewa powołanie do tego, by stało się drzewem, w nasieniu człowieku powołanie do tego, by stało się człowiekiem. W głębi serca każdego człowieka spoczywa jako nasiono boska iskra Ducha.
PODCAST
Przez całą noc duch Boga był w moim sercu, a o świcie uczyniłem to, co On miłuje. Praktykowałem Maat, brzydziłem się złem. Wiedziałem, że Bóstwo żyje nadal. Moustafa Gadalla [1]
Światopogląd starożytnego Egiptu pozostaje aktualny do dziś. Twórcza moc serca odgrywa w nim kluczową rolę. Połączenie serca i duszy stanowi kwintesencję, uważaną za klucz do nieśmiertelności. Posługiwanie się tym kluczem jest najwznioślejszą misją życiową człowieka. Otwiera on drzwi do jego wymiaru metafizycznego, do wewnętrznego Chrystusa.
Według Historisches Wörterbuch der Philosophie (Historycznego Słownika Filozofii) serce jest „we wszystkich kulturach wielkim centrum integrującym ludzkie uczucia, doznania i myśli, wszelką psychiczną aktywność i zdolności człowieka. To, co dzieje się w człowieku jako całości, znajduje odzwierciedlenie w sercu. To tutaj jego stan podlega syntezie”. Serce jest więc psychologicznym centrum indywidualnego ludzkiego objawienia. [2]
W przyszłości serce będzie wykonywało ruchy będące efektem wewnętrznych impulsów duszy człowieka.
Rudolf Steiner [3]
Z punktu widzenia pierwotnej nauki duchowej, ludzkie serce znajduje się dziś w embrionalnej fazie rozwoju. Dopiero w przyszłości przyjmie inną formę i rozwinie swój potencjał do wyższego zadania. Wskazówkę do takiego rozwoju można znaleźć w poprzecznie prążkowanych mięśniach serca. W przyszłych etapach ewolucji człowiek będzie w stanie poruszać swoim sercem tak, jak dziś porusza rękami i nogami – zgodnie z wewnętrznymi impulsami swojej duszy. [4]
Droga serca
Obok filozofii (filozofia – umiłowanie mądrości) badania nad sercem zyskały swoje miejsce w medycynie i psychoterapii. Właśnie w nich swój wyraz znajdują cierpienia psychiczne pojawiające się na przykład w poważnych stanach depresyjnych, w żałobie po stracie bliskiej osoby, po ciężkim ciosie losu lub w przypadku doświadczeń niesprawiedliwości i przemocy. Przy takich wydarzeniach serce „zatrzymuje się” i musi zostać uzdrowione, by powrócić do życia. Lęki, nerwice serca (Freud) oraz inne formy zaburzeń psychicznych są mechanizmami, za pomocą których psychika dąży do ochrony swojej spójności.
Arnold Mindell, twórca psychologii zorientowanej na proces, w swoich badaniach nad doświadczeniami bliskimi śmierci (NDE) podkreślał kluczową rolę serca. W jego ujęciu, stan serca odzwierciedla stopień, w jakim człowiek żył w zgodzie z jego „porządkami”, czyli z głębokimi wartościami, uczuciami i intuicją. Nawiązuje to do starożytnego egipskiego rytuału „ważenia serca”, wykonywanego po śmierci człowieka. W swojej książce Quantum Mind – The Edge Between Physics and Psychology (Umysł kwantowy: granica między fizyką a psychologią) Mindell przeciwstawia widzenie oczami postrzeganiu sercem. Twierdzi, że bez zaangażowania serca nasze postrzeganie staje się „martwe”. Brak współczucia sprawia, że serce choruje, ponieważ jedna z jego istotnych cech zostaje stłumiona. Mindell podkreśla, że kluczowe jest zwracanie uwagi na wewnętrzny głos, aby podążać ścieżką serca. [5]
Modlitwa Serca w chrześcijaństwie
Psychoterapia, jak również medycyna klasyczna i alternatywna oferują pomoc w leczeniu chorób serca. Jednakże również na polu duchowości zostały opracowane ważne metody uzdrawiania, które dziś mogą wspierać ludzi. Najbardziej znaną z nich jest prawdopodobnie Modlitwa Serca w tradycji chrześcijańskiej. Modlitwa Serca ma swoje korzenie w Starym i Nowym Testamencie. Wznosi się ona do Boga z „własnej komory” (Mateusza 6,6), z głębi serca. Cierpiące serce zwraca się do współczującego Boga i otwiera się na Jego siły. Poprzez nieustanne wypowiadanie słów „Panie Jezu Chryste, zmiłuj się nade mną” z mistycznego, tajemniczego miejsca rodzi się czyste serce. [6]
Święte serce w starożytnym Egipcie
Symbolem serca dla Egipcjan było drzewo smaczliwka (awokado). Gruszkowaty kształt jego owocu, a szczególnie jego pestki, przypomina kształtem serce. Na niektórych przedstawieniach owoc awokado widnieje na głowie Izydy, matki Horusa. Jest on rozcięty, a jego pestka w kształcie serca widoczna jest w całości. [7]
W starożytnym Egipcie słońce stanowiło uniwersalny punkt odniesienia. Niezależnie od tego, czy chodziło o architekturę, czy o przygotowywanie posiłków, zasady i wskazania boga słońca Ra zawsze były czczone i przestrzegane. Serce (Ab) było również postrzegane jako organ duchowego wglądu oraz wewnętrznego rozpoznania. Horus, który na ścieżce przemiany zjednoczył się z bogiem słońca Ra, nazywany był „władcą serca”. To wskazuje na związek między sercem a słońcem. Tak jak słońce znajduje się w centrum naszego układu słonecznego, tak serce znajduje się w centrum ludzkiego ciała. Już sama ta centralna pozycja wynosi zarówno słońce, jak i serce do rangi sanktuarium – świątyni, z której tryska źródło życia.
Związek między sercem a duszą tworzy w człowieku boską jedność (Ba). Według staroegipskiej mądrości ta jedność jest nieśmiertelna i Ba istnieje nawet po śmierci człowieka. Serce odgrywa tu decydującą rolę. Anubis, bóg krainy umarłych, ma za zadanie je zważyć. Kładzie je na wadze i równoważy piórem Maat – bogini prawdy i sprawiedliwości. Serce nie mogło być cięższe od pióra i od jego ciężaru zależał los zmarłego. [8]
Coraz więcej ludzi na ziemi powinno poświęcić się pracy ze słońcem, ponieważ tylko miłość i światło przekształcą ludzkość.
Omraam Mickael Aivanhov
Słońce – serce słonecznego kosmosu
W swojej pracy Sun Yoga Omraam Mickael Aivanhov przedstawia nową kulturę opartą na słońcu, w której możliwe staje się braterstwo wszystkich narodów. Uczy on, że ludzie, którzy koncentrują swoją uwagę na duchowym słońcu, Tiferet, centrum ciała słonecznego, jednocześnie zbliżają się do swojego własnego centrum, do swojego wewnętrznego słońca. Zjednoczenie ze słońcem powoduje, że człowiek stopniowo staje się do niego podobny. Koncentracja na słońcu pozwala mu wykorzystywać wszystkie swoje myśli, pragnienia i energie do realizacji najwyższego ideału. Ten, kto pracuje nad tym, by przezwyciężyć wiele sił, które go rozrywają, i je zjednoczyć w jedną i zbawienną drogę pełną światła, staje się potężnym punktem ogniskowym promieniującym w przestrzeni. Jeśli człowiek opanuje siły swojej niższej natury, może on – tak jak słońce – rozdzielać swoje błogosławieństwa na całą ludzkość. Żyje w takiej wolności, że jego świadomość obejmuje całą ludzkość. Ten stan umożliwia mu ofiarowanie wszystkim obfitości światła i miłości, które promieniują ze słońca. Jego serce jest przedstawicielem kosmicznego słońca.
Pragnienie słońca, by całkowicie się oddać, rodzi według Omraama światło i ciepło. Małe słońce, czyste serce, podobnie jak wielkie słońce, zna tylko jeden cel: pomagać, wspierać, karmić, dostarczać, podnosić na duchu i uzdrawiać. Jest wypełnione jedną myślą: działać bezinteresownie, hojnie i z miłością. [9]
Chrystus – Misterium Serca
Od niepamiętnych czasów osoby i grupy gnostyckie podążały za swoim duchowym sercem. Dla bogomiłów – średniowiecznego ruchu duchowego – „żywa krew Boga” płynęła do oczyszczonego ludzkiego serca, aby stworzyć nieśmiertelną formę duszy człowieka. Wibrujący krzyż w duchowym sercu reprezentuje nadzmysłowy dostęp, który prowadzi do Graala – kielicha, w którym otrzymuje się „boską krew”. W tym procesie serce oczyszcza się duchowo. Z jednej strony szuka ono połączenia z całą ludzkością, a z drugiej strony z Duchem Świętym. Wewnętrzne małe słońce przypomina wielkie słońce. A wielkie słońce objawia się w małym.
Christos, pomazaniec, jest w gnostyckim ujęciu pierwotnym sercem słonecznego kosmosu, które nieustannie objawia się jako trójca życia, światła i miłości. Dlatego zaleca się wychodzenie z intelektualnych labiryntów mózgu i kierowanie uwagi na serce, ponieważ tam ukryte jest źródło życia, „studnia wody na pustyni”. Kto potrafi uwolnić siłę Chrystusa w swoim sercu, ten może głęboko zrozumieć mądrość życia wiecznego.
Bułgarski nauczyciel duchowy Petyr Dynow wskazuje na to, że w małym nasionku ukryte jest całe życie. Stwórca umieścił w nasieniu przyszły rozwój: w nasieniu drzewa powołanie do tego, by stało się drzewem, w nasieniu człowieku powołanie do tego, by stało się człowiekiem. W głębi serca każdego człowieka spoczywa jako nasiono boska iskra Ducha [10]. To w niej, zgodnie z mądrością różokrzyżowców, zapisane są idea i struktura pierwotnego doskonałego człowieka. Pole wokół tego duchowego centrum, które otacza również materialnego człowieka, nazywane jest „mikrokosmosem”. Częścią wzniosłej misji człowieka jest przebudzenie pierwotnej duszy z iskry Ducha. Dokonuje się to przy pomocy siły Chrystusa, siły duchowego słońca i prowadzi do „narodzin z Wody i Ducha” (Jana 3,5). Różokrzyżowcy mówią o „przemienieniu” i opisują połączenie pierwotnej duszy z Duchem jako „alchemiczne gody” [11]. Jest to chrześcijańska droga inicjacji, która zaczyna się w sercu. Tam immanentna boskość człowieka staje się rozpoznawalna, pomagając mu w przejściu przez „wąską bramę” i przemianę w nieśmiertelną istotę.
__________________________________________________________________________
[1] Gadalla, Moustafa, Ägyptische Kosmologie. Das belebte Universum (Kosmologia egipska. Wszechświat ożywiony), Wydanie trzecie, Ancient Mail Verlag, Groß-Gerau 2022.
[2] Wolfgang Biesterfelds, Herz (Serce), HWPh, 3 (1974), str. 1100-1112.
[3] Rudolf Steiner, Artykuły zebrane czasopisma Lucifer – Gnosis 1904/05, Tom 7, wydanie poprawione, Rudolf Steiner Verlag, Basel, 2018, str. 168-169.
[4] Tamże.
[5] Arnold Mindell, Quantum Mind – The Edge Between Physics and Psychology (Umysł kwantowy: granica między fizyką a psychologią), Portland, Oregon, 2000.
[6] A. G. Paparnakis, Die Herabrufung des Namens Gottes im Alten Testament, in: Hermeneutik und Theologie des Alten Testaments (Wzywanie imienia Boga w Starym Testamencie, rozdział: Hermeneutyka i teologia Starego Testamentu), Thessaloniki 2006.
[7] Blavatsky, Helena, Lexikon der Geheimlehre (Leksykon Nauki Tajemnej), Verlag Esoterische Philosophie, Hannover 1997, str. 173.
[8] Gadalla, Moustafa, tamże
[9] Omraam Mickhael Aivanhov, Sonnen-Yoga. Surya–Yoga (Joga słońca, Surja-joga). Gesammelte Werke, Band 10, Prosveta Verlag, Dietingen 2011, str. 268-277.
[10] Peter Danov (Beinsa Douno), Die Herrlichkeit des Lebens (Wspaniałość życia), Verlag Bjalo Bratstvo, Sofia 2007.
[11] Jan van Rijckenborgh, Alchemiczne Gody Chrystiana Różokrzyża, Rozekruis Pers, Instytut Wydawniczy „Rozekruis Pers”, Wieluń 2005.
