Nowym jest to, co pojawia się na początku cyklu – to, o czym wcześniej nie pomyślano ani czego wcześniej nie urzeczywistniono. Zastępuje ono to, co jest już przestarzałe. Jego forma, struktura, czy wygląd uległy modyfikacji w stosunku do tego, co było poprzednio, ale równocześnie wykazuje brak doświadczenia i dojrzałości – podobnie jak u nowicjusza, który jeszcze nie rozwinął się w zadowalającym stopniu, lub któremu brak dojrzałości.
To, co nowe, może budzić lęk, ponieważ jeszcze tego nie rozumiemy. W wyniku zmiany to, co było uważane za oczywiste, przestało takim być. Pojawia się za to możliwość rozwoju. Coraz szybciej tradycyjny sposób życia i myślenia ulega zmianie pod wpływem tego, co nowe i tego, co wnoszą nowe sposoby rozumienia życia i świata. Bardzo łatwo uznać przekonania i zachowania naszych dziadków za zabawne. Trudno jednak zaakceptować fakt, że to, w co sami wierzymy dzisiaj, też może wkrótce stać się przestarzałe. W czasach globalizacji oraz przy obecnych środkach komunikacji ludzkość robi wszystko, co możliwe, by dostosować się do nowych idei i koncepcji.
Od początku XX wieku wielkie osiągnięcia nauki stały się możliwe dzięki kwestionowaniu wiedzy stosowanej przeważnie w najbliższym otoczeniu człowieka. Na przykład słynna teoria względności Einsteina pojawiła się dzięki podważeniu teorii grawitacji Newtona, która w społeczności naukowej tego czasu uważana była niemal za świętą. Obok pozytywnych zmian, które zachodzą kiedy pojawiają się nowe trendy – postępu w zdrowiu, transporcie, komunikacji itp. – występuje też wiele problemów, takich jak broń atomowa, modyfikowana żywność i niszczenie przyrody.
Większość ludzi odczuwa skutki zmian, nie biorąc w nich jednak aktywnego udziału. Bombardowani codziennie dużą ilością informacji i w obliczu niemożności ich przyswojenia ludzie stają się apatyczni i nie potrafią postrzegać niczego więcej ponad to, co już wiedzą. W tej zawiłej kombinacji przyczyn i skutków człowiek wierzy, że dokonuje jakiegoś wyboru, ale w rzeczywistości jest tylko ogniwem w skomplikowanej machinie świata, która sprawia, że teraźniejszość jawi się jako owoc przeszłości, a przyszłość jest konsekwencją tego, czym żyjemy obecnie.
Jest jednak część ludzkości, która, by zrozumieć teraźniejszość, spogląda w przeszłość na wybitne jednostki kierowane przez inną świadomość i wysuwające idee w dużym stopniu sprzyjające zmianom wykraczającym poza sferę życia codziennego. Tę świadomość, będącą czymś nowym we wszystkich epokach, w których się pojawia, możemy nazwać „młodą świadomością”.
Jeśli wyobrazimy sobie rozwój świadomości na skali i porównamy do gór, to moglibyśmy stwierdzić, że niektórym ludziom udało się osiągnąć szczyt Mount Everest. Lecz oczywiście byli i nadal są wspinacze, którzy nie znaleźli się na szczycie, ale również podążają ścieżką „młodej świadomości” na niższych poziomach, nie będąc przy tym nawet ludźmi wybitnymi.
„Młoda świadomość” jest ponad podziałem na nowe i stare. Dotarcie do czegoś nowego może wydawać się niedorzeczne, jakby poszukiwanie zawsze miało dotyczyć „młodzieńczej świadomości”. Po drodze jednak nierzadko rozpraszały ludzi nowinki, co skutkowało tym, że nigdy nie osiągnęli oni swojego prawdziwego celu.
„Młoda świadomość” to świadomość, dzięki której człowiek ma zdolność do wprowadzania innowacji, kwestionowania i wreszcie przemiany otaczającego go świata. Jest niezależna od wieku, wyznania, religii czy stanowiska politycznego. Osoby obdarzone takim sposobem widzenia świata mają zdolność do odkrywania siebie, do swobodnego myślenia, poszukiwania prawdy w sobie, a nie tylko wiedzy potwierdzającej ich przekonania.
Gdyby zapytać tę „młodą świadomość”, czego pragnie, to prawdopodobnie odpowiedziałaby, że chce, aby ludzie mówili prawdę, żyli w wolności i posiadali autonomię, by wyzwolili świat z więzów i zdjęli zasłony oddzielające ich od prawdy. Wizja takiego życia może dziwić tych, którzy uważają, że pewnych wartości i idei nie należy kwestionować. Z drugiej strony są na świecie ludzie, którzy odczuwają parcie do przełamywania schematów i wyznaczania nowego biegu historii. Tacy ludzie mogą całkowicie zmienić dzieje ludzkości albo przynajmniej fundamentalnie odmienić swoje społeczności lub rodziny.
Chociaż osoby wybitne przynoszą ludzkości korzyści, to uzasadnione jest pytanie: jak długo jeszcze podstawowe decyzje dotyczące życia wszystkich ludzi pozostaną w sferze zewnętrznego oświecenia? Czy młoda świadomość musi być czymś wyjątkowym?
Odpowiedzi na te pytania wskazują na potrzebę zasadniczej zmiany postawy życiowej każdego człowieka. Do prawdziwego przejścia od świadomości nawykowej, do której jesteśmy przyzwyczajeni, do „młodej świadomości” konieczna jest autonomia we własnym życiu lub przynajmniej chęć jej rozwijania.
Autonomia z kolei pozwala na wykształcenie wewnętrznego autorytetu, co prowadzi do wyzbycia się skłonności do kurczowego trzymania się autorytetów zewnętrznych. Do czego potrzebny jest autorytet wewnętrzny? W pewnym sensie jest to kwestia odróżnienia zjawisk zewnętrznych od wewnętrznych, gdyż wszystko, co dzisiaj myślimy lub przeżywamy, zostało już prawdopodobnie przez kogoś przemyślane lub przeżyte, ale z pewnością nikt przed nami ani po nas nie będzie wiedział, co kryje się głęboko w nas samych, czym, ani kim naprawdę jesteśmy i co jest źródłem prawdziwej zmiany w życiu: to coś, czego nie potrafimy nazwać, a o czym wiemy, że istnieje w nas.
